RAADSELACHTIG EN TRANSPARANT

EEN PAD VAN
OPENBAAR
NAAR PRIVÉ

TEKST ERO PARTSAKOULAKI FOTOGRAFIE MARIANA BISTI

DIT WOONGEBOUW IN EEN BUITENWIJK VAN ATHENE
(GRIEKENLAND) IS EEN HERUITVINDING VAN DE
KENMERKENDE ATHEENSE FLATGEBOUWEN EN IS
GEÏNSPIREERD OP DE BOUWWIJZE VAN KLASSIEKE
GRIEKSE HUIZEN.

Athens, Griekenland

Over het project

ARCHITECT
NIKOS KTENÀS ARCHITECTURE

INSTALLATEUR
MIPECO ADVANCED BUILDINGS SOLUTIONS LTD

BEVESTIGINGSSYSTEEM
ONZICHTBARE BEVESTIGING MET LIJM OP EEN ALUMINIUM ACHTERCONSTRUCTIE

MARKTSEGMENT
MULTI-HOUSING, APARTMENTS

JAAR
2017

TRESPA^® PRODUCT
TRESPA^® METEON^®
WOOD DECORS

NW08

AFWERKING
SATIN

Sinds de jaren ’50 wordt het stadsbeeld van Athene gedomineerd door de ‘polykatoia’, het typische Atheense flatgebouw dat efficiënt gebruik maakt van de ruimte en
waarbij de balkons een intense horizontale component vormen.

Om de bestaande bouwregels te omzeilen, besloot Nikos Ktenàs, de architect en ontwerper van Inside Out, zich te richten op het heruitvinden van de ‘polykatoia’ door het niet-gebruikte restgedeelte van het perceel om te vormen tot een niet overdekte centrale toegangshal en een overgangsruimte tussen de stad en de woongedeelten. Zijn gebouw, dat in 2017 met de eerste prijs van het Griekse Instituut voor Architectuur is bekroond, wordt door de architect gezien als een pad van openbaar naar privé, van de stad naar de woning.

Door de suggestie te wekken van een fysieke opening in grote delen van de gevel en zo de transformatie van delen van het interieur van het woongebouw naar overdekte

buitenruimtes mogelijk te maken, maximaliseert Inside Out de woonruimtes. “Ik stelde voor om het hele perceel te gaan bewonen door zelfs de zones die volgens de bouwregels onbebouwd moesten blijven in het ontwerp op te nemen en een bestemming te geven”, zei Ktenàs.

HET STEDELIJKE LEVEN HERUITVINDEN
Geïnspireerd op het modernisme van de twintigste eeuw en de woningen van de oude Grieken, is Inside Out meer dan zomaar een verwijzing naar het verleden. Naast het toevoegen van horizontale elementen, zoals het geval is in de typische collectieve bouwopzet, had Ktenàs sterk de wens om een nieuwe manier van wonen in de stad te introduceren. “Het ontwerp van Inside Out is het resultaat van mijn eigen onderzoek naar het leven in de stad en is tevens een antwoord op de vragen van een architect over de geografische morfologie, het klimaat en de geschiedenis

van de stad”, aldus Ktenàs. Aangezien de in het gebouw verwerkte elementen al eerder bestonden en al in de stad Athene aanwezig waren, is het creatieve concept vooral een heruitvinding.

In plaats van de verhoogde begane grond als parkeerruimte te gebruiken, wordt dit niveau nu samen met de omliggende tuin als verhoging gebruikt die doordringt tot in het hart van het gebouw. De niet-bebouwde ruimte dient ook als centraal toegangspunt voor de woningen, een centrale patio, terwijl het dak als hangende tuin fungeert.

HET BELANG VAN DE GEVEL
Ktenàs wilde dat het gebouw zich zou presenteren als een ‘herenhuis’ in de klassieke zin. Met andere woorden, een strak gemodelleerd monolithisch volume zonder de intense horizontale component van de balkons. “Ik wilde een nieuwe norm stellen, en een dialoog met de zon boven Athene aangaan door een materiaal te gebruiken dat nooit eerder in dit type gebouw is toegepast” zei hij.

Ik wilde een nieuwe norm stellen, en een dialoog met de zon boven Athene aangaan door een materiaal te gebruiken dat nooit eerder in dit type gebouw is toegepast

Nikos Ktenàs, architect

De buitenkant, de ‘huid van het gebouw’ zoals hij het noemt, moest diepte hebben “zodat dit meer zou zijn dan alleen een scherm met openingen.” De diepte en het ritme van het exterieur wekken de indruk van een compact volume, terwijl meerdere openingen op verschillende hoogtes aan de binnenkant voor een bijna transparante nabijheid tot de stedelijke omgeving zorgen.

Tegelijk kunnen verzonken glazen panelen de besloten volumes in overdekte terrassen veranderen, terwijl de binnenruimtes tegen de zon beschermd blijven en een
bioklimatologisch element toevoegen aan alle woonruimtes.

TRESPA, ANDERS NIETS
Het bouwkundige model van Inside Out, dat ontleend is aan de ruimtelijke invulling van een nieuwe manier van stedelijk bestaan, vereiste een vrijheid van expressie met betrekking tot de gevels aan de straatkant. Als hoekgebouw werd de behoefte aan een vormvrije en zelfdragende gevel des te prangender.

Architect en distributeur Irene Tsiakkas geloofde in Trespa^® Meteon^® en bleef er, ondanks de economische tegenspoed en de enorme concurrentie, voor vechten om het materiaal in het bestek te houden. Ktenàs zag in Trespa ^® Meteon^® het houten element dat hij nodig had voor het decor van het exterieur.

“Het was het meest geschikte materiaal voor dit type gebouw”, zei hij. “Gezien de bouwkundige eisen bood het gebruik van Trespa® Meteon® mij, naast het decoratieve aspect, oneindig veel onderhoudsvrije opties als gevelbekledingsmateriaal voor geventileerde gevels.”

DE SKY-ROOM
Geïnspireerd door de vijf regels van Le Corbusier als uitdrukking van moderniteit in de architectuur, heeft de architect het dak altijd als een integraal onderdeel van de woongedeeltes beschouwd. “Ik zie dit als het stuk land dat door de voetafdruk van elk gebouw op aarde wordt verdrongen”, zei Ktenàs.

De bovenverdieping van Inside Out is ontworpen als ‘sky-room’, met bomen en een zwembad, en wordt aan de binnenkant omgeven door een doorlopende muur van gewapend beton.

Het dak wordt aan de buitenkant van de stad afgeschermd door de bovenkant van de gevelbekleding van Trespa® Meteon® aan de straatkant, waarmee Inside Out is afgewerkt. Deze dialectische relatie tussen het beton en het hout biedt de bezoekers van deze open ruimte inzicht in de positie van het gebouw ten opzichte van zijn stedelijke omgeving.

Ik zie dit als het stuk land dat door de voetafdruk van elk gebouw op aarde wordt verdrongen.Nikos Ktenàs, architect

DE STEDELIJKE OMGEVING UITDAGEN
Inside Out ligt in een woonwijk in het noorden van Athene, niet ver van het stadscentrum, en valt op tussen de overige gebouwen in deze wijk. Hoewel de omvang van het gebouw aanvankelijk negatieve reacties opleverde van de bewoners en bezoekers van deze wijk, waar de bestaande bebouwing lager is, sloeg dit geleidelijk om in een grote mate van nieuwsgierigheid en positieve waardering.

Wat grootte betreft, is dit het eerste gebouw in de wijk dat nieuwe ontwikkelregels stelt volgens de coëfficiënten van nieuwe bouwreglementen. “Ik zie dit als een geweldige kans om een nieuwe en eigentijdse interpretatie van het wonen in deze wijk te bevorderen”, zei Ktenàs. Inside Out combineert een infiltratie in het hart van een gebouw met een uitgang uit het gebouw, door de privéruimte van de bewoners weer richting de stad te projecteren.

De impact waar Nikos Ktenàs naar streeft, is dat deze innovatieve interpretatie van de typologie van de ‘polykatoikia’ zich niet tot deze wijk in Athene beperkt, maar wordt uitgebreid naar het totale stadslandschap

EEN PAD VAN OPENBAAR NAAR PRIVÉ

EEN PAD VAN
OPENBAAR
NAAR PRIVÉ